Zachowek – rzeczy, których nie wiesz i nie wiedziałeś, że trzeba o nie zapytać 😉
W Internecie o zachowku napisano chyba wszystko. To „wszystko” jest jednak za długie. Dzisiaj krótka piłka – krótkie pytania i krótkie odpowiedzi (jak na moje możliwości). Tylko dla wtajemniczonych czym jest zachowek, reszta najpierw musi się podszkolić z podstaw.
- Mit pierwszy: zachowek przysługuje rodzeństwu.
To nieprawda. Zachowek przysługuje tylko i wyłącznie członkom najbliższej rodziny, czyli zazwyczaj takim osobom, przy których nie będziesz się wstydził dziury w skarpecie: mężowi/ żonie zmarłego, jego dzieciom, wnukom oraz rodzicom.
Rodzeństwu zachowek nie przysługuje! Czyli Jak umiera Zdzisław, brat Zdzisława absolutnie w żadnej sytuacji prawnej nie będzie miał prawa do zachowku.
Kiedyś mieliśmy sytuację, gdy babcia w testamencie darowała mieszkanie na kościół. Jej święte prawo. Bratu babci nie przysługuje zachowek.
- Mit drugi: żeby uniknąć zachowku należy przekazać nieruchomość w darowiźnie
I proszę Państwa, właśnie z tej niewiedzy bierze się 80% spraw o zachowek. Darowizna nie chroni przed zachowkiem. Jeśli przekażesz majątek za życia na przykład dziecku, to dziecko i tak będzie musiało zapłacić zachowek. Nie ma znaczenia, kiedy darowizna została w tym przypadku dokonana. (No chyba, że została dokonana na rzecz osoby obcej albo daleko spokrewnionej na więcej niż 10 lat przed śmiercią. W praktyce to marginalna ilość przypadków).
Tak więc zapamiętaj raz na zawsze: jeśli chcesz uchronić rodzinę przed zachowkiem, przekaż własność mieszkania w formie umowy dożywocia. To umowa wzajemna: ja tobie mieszkanie, ty mi opiekę. Z racji tego, że świadczenia są wzajemne, a nie jak w przypadku darowizny jednostronne, sądy stoją na stanowisku, że takich nieruchomości nie dolicza się do substratu zachowku.
- Mit trzeci: zachowek zawsze przedawnia się po pięciu latach
To prawda, że zachowek przedawnia się po pięciu latach, ale jeśli jesteś na granicy tego terminu skonsultuj się z prawnikiem. Dlaczego? Dlatego, że po drodze może wystąpić kilka rzeczy, które wydłużą ten termin (krótszy raczej nie będzie). Przede wszystkim zachowek przedawnia się po pięciu latach od otwarcia i ogłoszenia testamentu. To oznacza, że jeśli był testament, a testament długo leżał w szafie, to zachowek może przedawnić się dużo później.
Po drugie, wytoczenie sprawy o stwierdzenie nabycia spadku zależnie od okoliczności również może przedłużyć czas na dochodzenie zachowku.
Po trzecie, chociaż orzecznictwo Sądu Najwyższego tego nie przesądziło, ale moim zdaniem wkrótce przesądzi: zachowek przedawnia się ze skutkiem na koniec roku kalendarzowego. Jeśli zatem ktoś umarł w styczniu (a nie zostawił testamentu) zachowek może się przedawnić niemalże po sześciu latach.
- Mit czwarty: zachowek to proces na lata
I tak i nie. Z mojego doświadczenia wynika że wiele spraw jest załatwianych na etapie przedsądowym, u mnie w kancelarii, (potem u notariusza, chociaż też niekoniecznie). Sprawę można załatwić w mniej niż miesiąc ciesząc się albo świętym spokojem, albo gotówką, a czasami jednym i drugim równocześnie 😉
Zapraszam na konsultacje. Inowrocław, kujawsko-pomorskie albo on-line.
Adwokat Katarzyna Błaszczyk | Polityka prywatności
Królowej Jadwigi 44/4a
88-100 Inowrocław
Kancelaria adwokacka
Katarzyna Błaszczyk
Adwokat Inowrocław, sprawy spadkowe Inowrocław, zachowek Inowrocław, rozwód Inowrocław